Het CRA-W (Centre wallon de Recherches agronomiques) speelt een cruciale rol in het kader van de duurzame ontwikkeling van de agrovoedingssector in Wallonië. Het centrum voert permanent tussen 100 en 120 onderzoeksprojecten uit rond landbouw en precisieveeteelt, risicobeheer en verbetering van productkennis. Op het gebied van landbouw werden diverse onderzoeken over in-vitromicropropagatie1 uitgevoerd.
In-vitromicropropagatie is een plantenbiotechnologie die het mogelijk maakt om planten te klonen via diverse cel-, weefsel- en orgaankweekmethoden, waarbij talrijke vereisten inzake explantaten, asepsie, kweekomgeving, groeirecipiënten en controle van de macro- en micro-omgevingsomstandigheden in het labo en in de kweekinstallatie in acht worden genomen.2
Traceerbaarheid
Al meer dan dertig jaar voert het in-vitrolaboratorium van het CRA-W talrijke experimenten uit op een groot aantal plantensoorten en -variëteiten. Door het ontbreken van een geïnformatiseerd traceerbaarheidssysteem is gebleken dat er belangrijke informatie verloren gaat, er een risico bestaat dat er fouten worden gemaakt bij de etikettering en er moeilijkheden zijn bij de opvolging van de bestaande stock.
Om het hoofd te kunnen bieden aan de complexiteit van de praktische werking van het laboratorium, heeft het CRA-W PHI DATA, integrator van gespecialiseerde ICT-oplossingen, in de arm genomen om een geautomatiseerd en specifiek identificatie- en etiketteringssysteem te ontwikkelen. Het doel van de vereiste oplossing is om het dagelijkse werk van het technische team te standaardiseren, een traceerbaarheid van alle activiteiten te garanderen door ze automatisch in een databank te integreren en, via dit systeem, de kwaliteitsdoelstellingen op het vlak van de gestandaardiseerde normen (ISO) te behalen. Daarnaast moet de oplossing ook een dagelijks beeld geven van alle in het laboratorium aanwezige culturen om een beter beheer van de activiteiten te waarborgen en snel informatie te verkrijgen over de geschiedenis van een teelt (technisch verantwoordelijke tijdens het overenten, gebruikte kweekomgevingen, bewegingen van de kweekculturen, …) om de waargenomen resultaten beter te interpreteren en de efficiëntie en prestaties van het laboratorium te verhogen, een getrouw beeld te krijgen van het uitgevoerde werk in het laboratorium om onder meer duidelijke evaluaties uit te voeren en tot slot de voortdurende ontwikkeling van een innovatief traceerbaarheidssysteem voor de in-vitroculturen te garanderen.
Barcodesysteem
Op basis van de analyse van de specifieke behoeften van het CRA-W en na een computeranalyse van het beheerproces van verschillende essentiële criteria voor de optimalisering van het geautomatiseerde identificatie- en etiketteringsproces, heeft PHI DATA een oplossing op maat voorgesteld. Deze bestaat uit 6 werkstations die elk zijn uitgerust met een mobiele terminal waarop een mobiele applicatie is geïnstalleerd en een printer met pre-label verwijdering. Een gecentraliseerde pc waarop de servertoepassing en de database met alle activiteiten zijn geïnstalleerd, maakt de oplossing compleet.
De applicatie is gebaseerd op de implementatie van een oplossing voor het identificeren en aflezen van barcodes om een plant in een kweekbak te traceren vanaf de in-vitro-introductie en tijdens de hele duur van de micropropagatiefasen, tot de verzending ervan naar de producenten. De gegevens die worden verzameld op het niveau van de werkposten, worden naar de gecentraliseerde computer gestuurd waar de informatie zal worden weergegeven met betrekking tot het beheer van de kweekvoorraden, de up- en downstreamgeschiedenis van een cultuur, de vermenigvuldigingshoeveelheid van een oorspronkelijke fles, de lijst en het aantal flessen waarvan de kweek ten einde loopt, om uiteindelijk te kunnen bepalen welke parameters het meest gunstig zijn gebleken voor de ontwikkeling van een plant.
Foutenreductie en procesoptimalisatie
Vandaag is dit identificatie- en etiketteringssysteem geïmplementeerd en maakt dit het mogelijk om de risico’s op etiketteringsfouten drastisch te verminderen (95%), de voorraad, het aantal vermenigvuldigingen, enz. te kennen door middel van een volledige en operationele traceerbaarheid, de besmettingspercentages van de culturen te beoordelen, het personeel te beheren (opvolging van het aantal behandelde dozen per dag), het beheer van de aankopen te optimaliseren door een beter inzicht in de hoeveelheid werk die kan worden verricht binnen een welbepaalde periode en te beantwoorden aan de vereisten van het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) inzake de herkomst en de traceerbaarheid van gewassen, onder meer bij de export van planten naar gespecialiseerde klanten, over het algemeen boomkwekers.
Pascal Geerts, wetenschappelijk attaché van het CRA-W, besluit als volgt: ‘dit identificatie- en etiketteringssysteem is een vrij geavanceerde oplossing die een vereenvoudiging voor de productielaboratoria mogelijk maakt.’ Hij voegt er nog aan toe dat het systeem uiterst functioneel is voor het beheer van de vermenigvuldiging in het laboratorium en dat de traceerbaarheid in de toekomst verder zou kunnen worden verbeterd, zowel upstream voor de voorbereiding van de kweekomgevingen als downstream voor de opslag in broeikassen.
Referenties:
- CRA-W, http://www.cra.wallonie.be/fr/cra-w, geraadpleegd op 25 augustus 2019
- Loberant B. et Altman A. Micropropagation of Plants. Encyclopedia of Industrial Biotechnology: Bioprocess, Bioseparation, and Cell Technology 2010 – https://doi.org/10.1002/9780470054581.eib442
